Het zal voor iedereen wel duidelijk zijn dat niet elke lening evenveel kost, maar welke kosten kun je verwachten wanneer je een lening afsluit? Verder bekijken we ook even wat er bedoeld wordt met JKP en waarom dit zo belangrijk is.
Elke lening brengt zijn eigen kosten met zich mee
Niet elk soort lening brengt evenveel kosten met zich mee. Zo betaal je voor een persoonlijke lening of een autolening niet veel of geen extra kosten. Voor een hypothecair krediet betaal je dan weer altijd een hele hoop extra kosten. Met de extra kosten bedoelen we alle kosten die niet tot het gelende kapitaal bedrag behoren. Dus je leent met andere woorden 5000 euro, dan zijn de extra kosten alle euro’s die daar bovenop komen. Deze extra kosten die je moet terugbetalen kunnen bestaan uit:
De rentevoet
Aan elke lening is een bepaalde rentevoet verbonden. Deze bepaalt hoeveel intresten je moet afbetalen op je krediet. Hoe hoger de rentevoet, hoe meer geld je zult moeten afbetalen.
De hoogte van de rentevoet die de bank je biedt, hangt van verschillende factoren af. Goede klanten, met een positieve kredietwaardigheid ontvangen een lagere rentevoet. Het financieel klimaat heeft ook een zeer grote invloed op de rentevoeten. Hoe beter het economisch gaat, hoe lager de rentevoeten liggen. Verder worden ook je beroep, je inkomsten en je gezinssituatie in overweging genomen. De bank kan ook vragen om je verzekeringen bij hen af te sluiten om zo een lagere rentevoet te bekomen. Tot slot is het zo dat je een lagere rentevoet krijgt bij leningen waarbij je een onderpand kunt geven dat in waarde veel hoger ligt dan het geleende bedrag. Bijvoorbeeld bij een hypothecair krediet waarbij je slechts de helft van de aankoopsom van je huis leent. Over de rentevoet mag je zeker onderhandelen en vergelijk ook banken onderling. Normaal krijg je hier nog wel iets vanaf.
Bij sommige leningen ligt de rentevoet altijd vast en bij andere leningen kun je kiezen tussen een vaste of variabele rentevoet. Een vaste rentevoet wil zeggen dat de rente die de bank je bij het afsluiten van de lening aanbiedt, geldig blijft gedurende de ganse looptijd van de lening. Ze kan dus niet zakken of stijgen. Het voordeel hiervan is dat je op voorhand weet waar je aan toe bent. Deze formule is ook het voordeligst wanneer de rentevoeten erg laag staan.
Een variabele rentevoet wordt op regelmatige tijdstippen herzien. Dit kan jaarlijks, om de vijf jaar of pas na tien jaar zijn. De kredietnemer bepaalt samen met de bank voor welke formule hij kiest. Als je geluk hebt, is de rente gedaald tegen dat hij herzien wordt. Het kan echter ook zijn dat de rentevoet dan net gestegen is. De overheid beschermt kredietnemers wel en de rentevoet kan maximaal drie procent stijgen of dalen bij de ene lening of verdubbelen bij de andere lening. Ook hier zal de bank je op voorhand over verwittigen.
Er zijn twee formules waar je bankbediende je misschien over zal inlichten. De ene noemt CAP. Deze formule zorgt ervoor dat je rente maar tussen twee afgebakende rentes, een minimum en een maximum, kan schommelen. Zo heb je de garantie dat je je lening altijd zult kunnen blijven afbetalen.
De tweede formule is de accordeon-formule. Wanneer de rentevoet stijgt, blijft je maandelijkse afbetaling toch hetzelfde, maar je looptijd zal verlengd worden. Ook op die manier kom je niet meteen in financiële problemen terecht.
De rentevoet bepaalt dus hoeveel intresten je terugbetaalt, maar er is nog een kleine kanttekening bij te maken. Indien je afbetaalt via vaste maandelijkse terugbetalingen, betaal je elke maand hetzelfde bedrag. In het begin van je lening zal je dan vooral intresten afbetalen en slechts een klein beetje kapitaal. Op het einde van de lening is dit net omgekeerd.
De andere optie is je krediet afbetalen via vaste kapitaalsaflossingen. Dan betaal je niet elke maand hetzelfde bedrag. Het bedrag dat je afbetaalt bestaat namelijk uit twee delen: het eerste deel is maandelijks evenveel, het is een gedeelte van je kapitaal dat je aflost. Het tweede deel vermindert elke maand, want dat is de intrest. Je betaalt namelijk enkel intrest op het kapitaal dat nog openstaat en dit vermindert elke maand. Het nadeel van deze optie is dat je maandelijkse afbetalingen in het begin veel hoger zullen liggen en dus zwaar op je financiën doorwegen. Het voordeel is dat je op termijn minder intresten betaalt.
Dossierkosten
Wanneer de bank je schriftelijk een aanbod doet voor een lening, mogen ze hiervoor dossierkosten aanrekenen. In dat aanbod moet dan wel staan hoe lang het aanbod geldig is en ook alle leningsvoorwaarden dienen hierin beschreven te worden.
Kosten voor schatting
De bank kan je vragen om schattingskosten te betalen voor het schatten van het goed dat je in onderpand gaat geven. Meestal gaat het hier over de waarde van een huis bij een hypothecaire lening.
Notariskosten
De rekening van de notaris bestaat uit twee delen: belastingen en eigenlijke notariskosten. Het deel van de belastingen ontvangt de notaris voor de overheid en hij geeft het ook onmiddellijk door aan hen. Het gaat hier over registratierechten, 21% BTW op het ereloon van de notaris, hypotheekrechten en recht op geschriften. De kosten hiervoor liggen ongeveer tussen de 0.5 tot 3% van het geleende bedrag en daarbovenop een forfaitair bedrag per document dat moet worden opgesteld.
De eigenlijke notariskosten bestaan uit het ereloon van de notaris en een vergoeding voor zijn tijd en de middelen die hij gebruikte om alle aanvragen bij officiële instanties in orde te brengen. Ook hiervoor heeft de overheid begrensde bedragen of percentages vastgelegd.
Alles bij elkaar bedragen de notariskosten doorgaans ongeveer 2 tot 3% van het geleende bedrag.
Verzekeringen
Sommige verzekeringen raadt de bank of kredietverstrekker aan en andere verplicht ze. De premies voor deze verzekeringen komen ook als extra kost bovenop je lening, maar ze zitten niet vervat in de maandelijkse afbetalingen die je doet.
Mogelijke verzekeringen zijn een omnium voor de wagen, een schuld-saldoverzekering, verzekering tegen ziekte of invaliditeit, verzekering tegen werkloosheid…
Wat is JKP?
JKP betekent Jaarlijks Kosten Percentage. Het betreft alle kosten die aan je lening verbonden zijn. De overheid heeft het JKP in het leven geroepen en verplicht gemaakt voor elke verzekering, zodat de kredietnemers gemakkelijk verschillende aanbiedingen kunnen vergelijken.
In een JKP zit je rentevoet, de dossierkosten en alle andere kosten. Wat niet inbegrepen zit in het JKP zijn de premies op eventuele verplichte verzekeringen of notariële kosten. Het betreft dus enkel de kosten die de kredietnemer je aanrekent voor het openen van die specifieke lening.
Een lening met 0% JKP is dus effectief gratis, maar vaak zijn er extra voorwaarden aan verbonden zoals het verplicht nemen van een verzekering of het verliezen van je recht op korting voor het aangekochte goed.
Om het nog duidelijker te maken voor de kredietnemer, zal de financiële instelling ook meedelen hoeveel je op het einde van de rit zal afbetaald hebben. Zo kun je eenvoudig berekenen hoeveel intresten en extra kosten je betaalt zult hebben bovenop het geleende kapitaal dat je dient terug te betalen.